ابراهیم خدایار رئیس انجمن نقد ادبی ایران در مراسم بزرگداشت «حکیم نظامی» در دانشگاه تربیت مدرس گفت: کشور ازبکستان به همراه کشورهای دیگری چون تاجیکستان، ترکمنستان و قرقیزستان در گذشته به عنوان ماوراءالنهر شهرت داشتند و امروز به عنوان کشورهای آسیای مرکزی شناخته می‌شوند. ایران شناسان به واسطه مواجهه و تعلقات فرهنگی، اجتماعی و زبانیِ […]
ابراهیم خدایار رئیس انجمن نقد ادبی ایران در مراسم بزرگداشت «حکیم نظامی» در دانشگاه تربیت مدرس گفت: کشور ازبکستان به همراه کشورهای دیگری چون تاجیکستان، ترکمنستان و قرقیزستان در گذشته به عنوان ماوراءالنهر شهرت داشتند و امروز به عنوان کشورهای آسیای مرکزی شناخته می‌شوند. ایران شناسان به واسطه مواجهه و تعلقات فرهنگی، اجتماعی و زبانیِ آریایی تباران فارسی زبان در این منطقه از دوره باستان تا امروز، این دیار را مهم ترین منطقه مشترک با ایران می‌دانند.
عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس در بخش دیگری از سخنان خود گفت: پژوهش های محققان آسیای مرکزی در حوزه ایران شناسی، ذیل ترکستان شناسی و توران شناسی دسته بندی می شود و این پژوهش ها حاوی دو شاخصه اصلی و مهم است؛ اول اینکه این منطقه در دل بنیادهای اسطوره شناسی ما ایرانیان شکل گرفته و اساساً توران زمین یک سرزمین تماما ایرانی در دوره پیشا اسلامی است که در شاهنامه فردوسی هم این امر به خوبی منعکس شده است. در دوره اسلامی هم این منطقه به ایران و فرهنگ آن وابسته بوده؛ از جمله حکیم سغدی مربوط به این دوره است.
او درادامه گفت: نکته دوم اینکه اقوام ساکن و مهاجر به این منطقه از دوره اسلامی به دلیل قدرت نظامی و سیاسی؛ زبان خود را به زبان غیرفارسی تغییر دادند اما این تغییر، باز هم به زبان و فرهنگ فارسی وابسته است.
خدایار تصریح کرد: امروز جز تاجیکستان که هم زبان ماست، ازبکستان هم پیوند ناگسستنی با زبان فارسی دارد و ایران پژوهشی در این کشور بسیار پربار است. همچنین نظامی شناسی و نظامی پژوهی هم در دو دوره کلاسیک و معاصر در این کشور بسیار پررنگ و قابل توجه است چرا که بسیاری از پژوهش‌های آنها جنبه بازآفرینی دارد نه اینکه صرفا حاوی ترجمه متون باشند. پس از استقلال ازبکستان نیز در سایه خودآگاهی ملت این دیار، توجه به ریشه ها و حقایق مربوط به حکیم نظامی افزایش پیدا کرده و گستردگی پژوهش های آن ها نیز در عرصه ایران‌شناسی بسیار چشمگیر است.
